مرکز عملیات شبکه چیست؟

سازمان هایی که در زمینه شبکه اینترنت و اینترانت فعالیت دارند احتیاج دارند که شبکه های کامپیوتری را مدیریت و بر کارکرد صحیح آن نظارت داشته باشند. این کنترل و نظارت را مرکز عملیات شبکه انجام می دهد در ادامه مطلب با مرکز عملیات شبکه بیشتر آشنا خواهید شد.

مرکز عملیات شبکه

مرکز عملیات شبکه که به آن ناک نیز گفته می شود مسئولیت مانیتورینگ رویدادها را بر عهده دارد. ناک مشکلات را آنالیز و با تکنسین سایت ارتباط برقرار می کند و مشکل را به تکنسین مناسب برای برطرف شدن آن ارجاع می دهد. در مرکز عملیات شبکه مانیتور های مختلفی برای نشان دادن جزئیات مهم روی دیوار نصب شده اند. سازمان های بزرگ معمولاً از چندین ناک  استفاده می کنند.

تجهیزات مرکز عملیات شبکه

معمولاً تجهیزات مرکز عملیات شبکه، مانیتور، سرور فایل، سرور چاپگر و فکس، سرور ایمیل، سرور پایگاه داده، سرور اپلیکیشن، نرم افزار مانیتورینگ، دوربین مداربسته و درب ضد سرقت میباشد.

وظایف مرکز عملیات شبکه

وظیفه ناک تحلیل، شناسایی و عیب زدایی مشکلات می باشد. وظیفه اصلی پرسنل ناک نظارت بر شبکه، واکنش به رویدادها، مدیریت ارتباط و گزارش مشکلات می باشد. بنابراین یک مرکز عملیات شبکه مفید و کارآمد وظیفه شناسایی نقاط آسیب پذیر شبکه، شناسایی به موقع ایرادات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، تحلیل به موقع ایراداتی که در زیرساخت وجود دارد، عیب زدایی از مشکلات به وجود آمده، مستند سازی از اشکالات به وجود آمده، گزارش دادن به موقع و منظم از وضعیت شبکه و زیرساخت، بروزرسانی کردن نرم افزارها و سخت افزارها، مانیتورینگ و مدیریت ارتباطات را بر عهده دارد.

هدف از راه اندازی مرکز عملیات شبکه

هدف از راه اندازی ناک مدیریت کلی داده های سخت افزاری و نرم افزاری شبکه می باشد. راه اندازی ناک هدف های فرعی دیگری مانند: کم کردن هزینه‌ها در حوزه فناوری اطلاعات، بهینه سازی فرایندهای فناوری اطلاعات، بالا بردن سرعت در سرویس دهی، به وجود آوردن ساختاری منظم برای زیرساخت های شبکه، پایداری خدمات شبکه و بهره وری درست از منابع سخت افزاری و نرم افزاری نیز دارد.

عناصر اصلی مرکز عملیات شبکه

ناک دارای سه عنصر اصلی و اساسی که  شامل فرآیند، نیروی انسانی و تکنولوژی است، می باشد.

فرآیندها

فرآیند همان فعالیت‌هایی است که باید با استانداردهای امنیتی انطباق داشته باشند. فرایند های ناک شامل چهار دسته ی فرایندهای تجاری (تمام مولفه های مدیریتی مورد نیاز برای اجرا)، فرآیندهای فنی (تمام اطلاعاتی که به مدیریت سیستم، مدیریت پیکربندی و طراحی مفهومی ارتباط دارند)، فرآیندهای عملیاتی (برنامه ریزی شیفت های کاری و سازوکار عملیات روزانه) و فرایند های تحلیلی (تمام فعالیت هایی که برای شناخت رویداد های مخرب و مختل کننده در دستور کار قرار دارند) می باشند.

نیروی انسانی

یکی از عناصر مهم مرکز عملیات شبکه نیروی انسانی می باشد. نیروی انسانی در این مرکز باید شامل افرادی باشد که در زمینه های گوناگون تخصص دارند.  در واقع مرکز عملیات شبکه دارای چند سطح می باشد که هرچه به سطح های بالاتر نزدیک می‌شویم افراد با تجربه تر و با مهارت بیشتر قرار دارند و با توجه به مشکلاتی که پیش می آید هر چه مشکل بحرانی تر باشد  برای رفع آن به سطح بالاتر انتقال داده می شود. برای رفع به موقع و درست یک مشکل باید وظایف و مسئولیت های هر نیروی انسانی را مشخص کرد تا هر فرد وظیفه خود را بشناسد و عملکرد مناسب داشته باشد.

تکنولوژی یا فناوری

تکنولوژی و فناوری همان تجهیزات به کار گرفته شده در مرکز عملیات شبکه می باشد که قبلا در مورد آن توضیح داده شده است.

ویژگی هایی که یک مرکز عملیات شبکه باید داشته باشد

مرکز عملیات شبکه باید مبتنی بر وب باشد، ۲۴ ساعته در دسترس باشد، در زمان ایجاد تغییر به موقع هشدار دهد، تجهیزات مختلف شبکه و زیرساخت را پشتیبانی کند، بتواند با سیستم مدیریت خطا و سیستم مدیریت کارایی یکپارچه باشد، بتواند از طریق پست الکترونیکی و پیام کوتاه گزارش‌دهی کند، آمارهای دقیق و قابل فهم بدهد، بتواند اطلاعات تجهیزات شبکه را نمایش بدهند، بتواند تجهیزات شبکه را از راه دور پیکربندی کند، به وسیله یک واسط وب اسکریپت ها را اجرا کند، وقتی پارامترهای مانیتور شده از حد آستانه و هشدار گذشت هشدار دهد، بتواند روی روترها و سوئیچ ها دستور اجرا کند، از بیشترین استفاده ها و بیشترین خرابی ها و… گزارشات متنوع بدهد.

نکات راه اندازی مرکز عملیات شبکه

در هنگام راه اندازی یک مرکز عملیات شبکه ابتدا باید وضعیتی که در شبکه موجود می باشد، از جمله وضعیت انواع سیستم عامل ها، تجهیزات شبکه، نرم افزارها، پهنای باند، سرور ها، نیازهای امنیتی، نحوه مدیریت و…  را بررسی  کرد و طبق آن یک مکان فیزیکی انتخاب شود و ساختار ناک در آن طراحی شود سپس مدل کاری برای کارکنان تعریف شود و در آخر یکپارچگی بین مرکز کنترل و پشتیبانی شبکه ایجاد شود و نحوه مدیریت تغییرات انتخاب شود.

برای پیاده سازی ناک در سازمان سه روش وجود دارد، در روش اول میتوان یک ناک کامل ایجاد کرد که هزینه آن بسیار بالا است، در روش دوم که به آن برون سپاری نیز می گویند کل یک مرکز عملیات شبکه را از یک شرکت دیگر خریداری می‌کنند، در روش سوم که به آن وظیفه سپاری نیز می‌گویند دارندگان شبکه به صورت انتخابی برخی از عملیات شبکه را خریداری می‌کنند، روش سوم رایج تر از روش های دیگر می باشد.